Do të përdorim termin pohim i përbërë për t’iu referuar një shprehjeje të formuar nga pohime duke përdorur lidhëzat logjike.

rkufzim 1.  Një pohim i përbërë që është gjithmonë i vërtetë, pavarësisht vlerave të rtetësisë që kanë pohimet që e përbëjnë atë, quhet tautologji.
  • Një pohim i përbërë që është gjithmonë fals quhet kontradiktë (absurditet).
  • Një pohim i përbërë që nuk është as tautologji dhe as kontradiktë quhet sintetik.
rkufzim 2. Pohimet e përbëra që kanë të njëjtat vlera vërtetësie në të gjitha rastet e mundshme, quhen logjikisht ekuivalente.
rkufzim 3. Pohimet e përbëra p dhe q quhen logjikisht ekuivalente nqs p ⇔ q është tautologji. Shënimi p nkupton që p dhe q janë logjikisht ekuivalente.

Ligjet e De Morganit

Sido qofshin pohimet p, q janë të vërteta ekuivalencat: 

\bar{p \wedge q}\Leftrightarrow (\bar{p}\vee \bar{q})
\bar{p \vee  q}\Leftrightarrow (\bar{p}\wedge \bar{q})

Pra, këto pohime janë ligje logjike, që quhen ligjet e De Morganit. 

Ligjet e De Morganit tregojnë se gjatë mohimit shenja e konjuksionit ∧ zvendësohet me shenjën e disnjuksionit ∨ dhe anasjelltas, ndërkaq pohimet p, q zvendësohen përkatësisht me mohimet e tyre.

Vetia e kalimit të implikimit dhe ekuivalencës

Le të jen⇒ë p, q, r tri pohime të çfarëdoshme. Me anë të tyre formojmë pohimin ( p ⇒ q ) ∧ ( q ⇒ r ). Duke ndërtuar tabelën e vërtetësisë  bindemi se implikimi  

( ( p ⇒ q ) ∧ ( q ⇒ r ) ) ⇒ ( p ⇒ r )  (1)

është gjithmonë i vërtetë. Pra, kemi që, në qoftë se p sjell q dhe q sjell r, atëherë p sjell r. Themi se ligji logjik (1) shpreh vetinë e kalimit të implikimit.

Përsëri duke ndërtuar tabelën përkatëse të vlerave të vërtetësisë bindemi se sido që të jenë pohimet p,q,r është i vërtetë pohimi

( (  p ⇔ q ) ∧ ( q ⇔ r ) ) ⇔ ( p ⇔ r )  (2)

Pra, kemi që, në qoftë se p është ekuivalent me q dhe q është ekuivalent me r, atëherë p është ekuivalent me r. Ligji logjik (2) shpreh vetinë e kalimit të ekuivalencës.

 

Referenca

PetroPetraq Koncepte themelore matematike.s.l.,Vllamasi,2010.